Nutritional Assessment
Lichaamssamenstelling
De Body Mass Index en het gewicht van een patiënt zeggen niet voldoende over de lichaamssamenstelling. De hoeveelheid vetvrije massa van een persoon zegt meer over de voedingstoestand. Het meten van deze vetvrije massa geeft de extra informatie die we nodig hebben.
Wat meet je met welk instrument?
- Eiwitstatus/ spiermassa: middenarmspieromtrek en spieroppervlakte, handknijpkracht, stikstofbalans, plasma-eiwit en plasma-ureum;
- Vetreserves: tricepshuidplooi en BMI;
- Lichaamswater: Bio-elektrische impedantie, biochemie, vochtbalans, snelle gewichtsverandering (ascitis of oedeem).
- Bepaling van het lichaamsgewicht
- Bepaling van de lengte (eventueel mb.v. knie-hoogtemeting)
- Multifrequente bio-impedantiemeting (BIS)
- Huidplooimetingen
- Antropometrie
- Bepaling van het ideaalgewicht (m.b.v. polsomtrek en elleboogbreedte)
- De middel-heup-ratio en de buikomtrek
Lichaamsgewicht

Lengte
Bio-elektrische Impedantie spectroscopie (BIS)
Deze indirecte methode voor het meten van de lichaamssamenstelling is gebaseerd op de elektrische geleiding van een wisselstroom door het lichaam, dan wel het bieden van weerstand daartegen. Weefsels met veel water en elektrolyten, zoals bloed en spieren, geleiden goed. Vetmassa, lucht of bot daarentegen geleiden daarentegen nauwelijks stroom. Dus hoe groter de vetvrije massa, hoe groter het geleidingsvermogen van het lichaam. Met behulp van de BIS-meting kunnen de watercompartimenten in het lichaam worden bepaald. Het intracellulaire (ICW) en het extracellulaire water (ECW) vormen samen het totaal lichaamswater (TBW). Op deze pagina leest u meer over het uitvoeren van een BIS. Indien er geen bio-impedantie-apparaat aanwezig is, kan met de overige metingen ook een inschatting gemaakt worden van de hoeveelheid vetvrije massa. De verschillende puzzelstukjes geven samen een beeld van de voedingstoestand.
Een huidplooimeter; meting van de bicepshuidplooiHuidplooimetingen
Met een huidplooimeter kan de dikte van een huidplooi worden bepaald. Met behulp van de gemeten huidplooien kan een voorspelling worden gedaan over de totale lichaamsvetmassa. Meer over huidplooimetingen leest u op deze pagina. Op de pagina Antropometrie lees je meer over het berekenenen van de bovenarmoppervlakte, - spieromtrek, - spieroppervlakte en -vetoppervlakte.
Ideaalgewicht
Het ideaalgewicht kan worden bepaald aan de hand van de polsomtrek of de elleboogbreedte. De bepaling van de lichaamsbouw met behulp van de elleboogbreedte is betrouwbaarder dan de bepaling van de lichaamsbouw met behulp van de polsomtrek. De polsomtrek wordt namelijk beïnvloed door het huidige gewicht van de persoon, en dan vooral het vetgehalte. Op deze pagina leest u meer over hoe het ideaalgewicht kan worden berekend.
Afwijkende lichaamsbouw
.
- Hoofd: 7%
- Romp: 43%
- Gehele arm: 6.5% (waarvan de bovenarm 3,5%, de onderarm 2,3% en de hand 0,8%)
- Gehele been: 18,5% (waarvan het bovenbeen 11,6%, het onderbeen 5,3% en de voet 1,8%)